راه انداز موتور سه فاز با برق تکفاز
طراحی موتورهای سه فاز با تک فاز اساساً متفاوت است، اما در شرایط اضطراری و در صورت عدم دسترسی به به برق سه فاز می توان موتور سه فاز را با احتیاط توسط برق تکفاز راه اندازی نمود.
ایده این موضوع نیز به کارکرد موتور سه فاز در شرایط قطع یک فاز بر می گردد.
در صورت قطع یک فاز موتور قادر نیست در شرایط نامی خود کار کند و منجر به سوختن موتور سه فاز خواهد شد.
برقدار نمودن موتور سه فاز ۳۸۰ ولت با برق تکفاز ۲۳۰ ولت علاوه بر مشکلات فوق بحث راه اندازی اولیه موتور را نیز به همراه دارد. زیرا گشتاور راه اندازی موتورهای تکفاز صفر است و اینگونه موتورها نیازمند مکانیزمهای راه انداز هستند.
یک روش معمول برای ایجاد گشتاور راه اندازی، ایجاد اختلاف فاز زمانی روی دو میدان مغناطیسی حائز اختلاف فاز مکانی می باشد.
در موتورهای سه فاز ، اختلاف فاز مکانی سیم پیچی ها تأمین شده است تنها لازم است یک اختلاف فاز زمانی نیز بین برق اعمالی به دو سیم پیچی ایجاد شود.
برای مثال استفاده از خازن بطور سری یا موازی با یکی از سیم پیچی ها منظور ما را برای تأمین گشتاور راه اندازی تأمین می نماید.
پس از راه اندازی خود بخود گشتاور الکترومغناطیسی در جهت حرکت روتور تقویت و در خلاف جهت آن تضعیف می شود و موتور در صورت بار گذاری کم می تواند به حدود سرعت نامی خود برسد.
برای راه اندازی موتور سه فاز به صورت تک فاز:
۱- خازن را چگونه محاسبه کنیم؟
موتورهای سه فاز را اگر چه توان آن‌ها از ۲ کیلو وات بیشتر نباشد میتوان از طریق قرار دادن خازن بصورت تکفاز راه اندازی نمود.
توجه:موتورهای بالای ۲ کیلو وات را از این طریق راه اندازی نکنید ولی تا ۴کیلو وات میتوان راه اندازی کرد.
مثال:
الکتروموتور سه فاز ۶۶۰ ولت را می‌خواهیم با ولتاژ ۳۸۰ ولت تکفاز راه اندازی نماییم اگر این موتور ۲ کیلووات باشد خازن آنرا محاسبه کنید:
فرمول دوم:برای ولتاژهای نامی ۲۲۰ تا ۳۸۰ ولت
مثال:
الکتروموتور سه فاز ۳۸۰ ولت را می‌خواهیم با ولتاژ ۲۲۰ ولت تکفاز راه اندازی نماییم اگر این موتور ۱کیلووات باشد خازن آنرا محاسبه کنید:
فرمول سوم:برای موتورهایی با ولتاژ نامی ۱۱۰ تا ۲۲۰ ولت
مثال:
الکتروموتور سه فاز ۲۲۰ ولت را می‌خواهیم با ولتاژ ۱۱۰ ولت تکفاز راه اندازی نماییم اگر این موتور ۱ کیلووات باشد خازن آنرا محاسبه کنید:
۲-اتصال موتور سه فاز رو ستاره بگریم یا مثلث؟ هر کدوم از حالت ستاره یا مثلث قدرت را چقدر کاهش می دهند؟
اتصال موتور را باید از روی پلاک موتور بخونید.
برای مثال:اگر روی پلاک ستاره /مثلث ۲۳۰/۳۸۰ باشد باید با ولتاژ۲۲۰ موتور به صورت مثلث راه اندازی شود.
اگر اینرسی بار زیاد نباشد این روش قادر است موتور را با ۸۰ درصد قدرت نامی اش بکار اندازد اما گشتاور راه اندازی به مقدار ۲۶-۶۰ درصد اتصال به سیستم سه فاز کاهش خواهد یافت.
۳-در این روش محدوده توان موتور سه فاز چقدر باید باشد؟به عبارت دیگربرای چه موتورهای سه فازی وتا چه توانی از موتور سه فاز مجازیم از خازن استفاده کنیم؟؟؟
برای راه اندازی موتور سه فاز با برق تکفاز باید بشرح زیر عمل کنید
۱- اگه از اینورتر با ورودی تکفاز استفاده کنید آن طرف اینورتر برق سه فاز را تحویل خواهد داد و براحتی موتور کنترل خواهد شد البته تا قدرت ۴ کیلو وات بیشتر نمی شود استفاده کرد. و حداکثر قدرت موتور می تواند ۴ کیلو وات باشد.
۲- اگه از خازن استفاده کنید بستگی به ولتاژ موتور می توانید اتصال رو ستاره یا مثلث ببندین قدرت هم کمی محدود خواهد شد و خازن هم زود خراب خواهد شد و گشتاور راه اندازی کم می شود.
معمولا برای هر کیلو وات ۷۰ میکرو فاراد خازن در نظر می گیرند
توان هم تا جایی که برق جواب بده می توانید استفاده کنید
البته از یک حدی بیشتر بکشید ( حدود ۴ کیلو وات ) خازن خیلی داغ کرده و احتمال ترکیدنش بیشتر می شود.
از این روش در کارگاه های سیم پیچی که برق سه فاز ندارند برای تست صحت سیم پیچی الکتروموتورهای سه فاز استفاده می شود
مطمئنا این روش قادر به راه اندازی موتور سه فاز تحت بار نخواهد بود.
در ابتدا کلاف ها را بصورت مثلث ببندید و یک خازن با ظرفیت زیر را بصورت موازی به یک کلاف متصل نمایید.
ظرفیت خازن= در ولتاژ فاز ۲۲۰ ولت به ازای هر ۱kw توان موتور ۷۰میکروفاراد ظرفیت نیاز داریم.
