theme wordpress
ابزاردقیقسنسورگیجمطالب تخصصی

ترمومتر و ترموول

ترمومتر و ترموول

 ترمومتر صنعتی چیست ؟ ترمومتر ابزاری است که برای سنجش و نمایش حرارت یک کاربرد یا شرایط خاصی بکار می‌رود. یک ترمومتر صنعتی بر روی نقطه‌ای که باید حرارت آن سنجیده شود نصب شده و به طور معمول در همان محل نیز خوانده می‌شود.

اصول عملکرد ترمومتر

ترمومترها با توجه به نوع آنها به شیوه‌های مختلفی عمل می‌کنند.  بحث دما و دماسنجی در برخی از فرآیند های صنعتی و مراحل مرتبط با آن از ویژگی و جایگاه

مهمی برخوردار است. شاید بتوان گفت که در اکثر این فرآیند ها ، کنترل دما صورت میگیرد. بسته به گستر دما و کاربردی که ممکن است داشته باشد ، برای اندازه گیری دما ، شیوه های متفاوتی وجود دارد. معمولا روش های اندازه گیری دما را به دو دسته تماسی و غیر تماسی تقسیم میکنند.

از روش تماسی منظور آن است که به کمک تماس یک سنسور مانند ترموکوپل یا ترمورزیستنس (PT100) اندازه گیری صورت میگیرد. در مدل های آنالوگ از این شیوه استفاده میشود که در آن به روش بیمتال یا Gas-filled که از یک حباب و لوله موئین ساخته شده است صورت میپذیرد که به آن ترمومتر یا دماسنج گازی هم گفته میشود. از طرف دیگر ، تمرکزش بر مقدار تابش فروسرخ که جسم هدف از خود به محیط ساطع میکند میباشد.

نام دیگر این دماسنج ها پیرو متر یا ترمومتر تفنگی یا لیزی میباشد. حال اینکه چرا کلمه لیزر در آنها وجود دارد آنست که به کمک باریکه نور لیزر برای مشخص شدن هدف استفاده میکنند.
در این تقسیم بندی در رابطه با تجهیزات میتوان به پی آی دی PID کنترلر اشاره کرد که برای کنترل دما طراحی شده است. این روش از جدید ترین شیوه های کنترل دما میباشد. نکته آخر اینکه در ایران بیشتر مرسوم است که دما را با درجه سانتیگراد اندازه گیری کنند و اعلام درجه کنند. چنانچه احتمالا پیش از این هم با آن برخورد کرده اید ، در کشورهای دیگر ، مقیاس هایی مانند فارنهایت و مقیاس کلوین استفاده ممکن است بشود.

ساختمان ترمومتر بیمتالی

ترمومتر بی متال

ترمومتر بی متال را میتوان جزو دسته بندی تماسی در نظر گرفت و معمولا از پرفروش ترین محصولات میباشد که اندازه گیری دما را برای ما انجام میدهد و در وسایلی مانند ترموستات اتو یا سماور استفاده میشود. گاهی هم در نشان دهنده های دمای آب گرم کن ها نقش ایفا میکند.

نمونه های صنعتی با شکلی شبیه فشار سنج (پرشر گیج) با دنباله ای که بسته به کار برد آن میتواند از زیر یا از پشت و استیل یا برنجی باشد و معمولا قطر صفحه ۵ تا ۱۰ و ۱۵ سانت موجود میباشند
گستره و محدوده دمایی قابل استفاده در این ترمومتر ها ، از منفی چهل تا مثبت سیصد درجه سانتیگراد میباشد. از برتری های این محصولات ، مقرون به صرفه بودن آنها ، و راحتی کار با آنها میباشد که البته این سادگی، در رقابت با رقبای دیجیتالی اش بوده است.

ترمومتر بیمتال زاویه ای

ترمومتر های مادون قرمز

این محصولات که با نام ترمومتر غیر تماسی مادون قرمز شناخته می شود از ابزارهای مهم اندازه گیری دما میباشد که در صنایع بسیار پر مصرف است. در بیشتر انواع آن ، به کمک لیزر هدف و محدوده که باید دما اندازه گیری شود را مشخص میکنند که به همین دلیل در صنعت به ترمومتر لیزری هم معروف است. نکات مهم در انتخاب این محصولات یکی رنج اندازه گیری و نسبت بین فاصله از هدف به محدوده ای که ترمومتر سنس میکند ، و دیگری در در دماسنجی و همچنین انتخاب بین مدلهای دستی یا Handheld و پرتابل و مدل ثابت یا و نصبی است . گستره دمایی که میتوان از آنها استفاده کرد بعضا تا بیش از دو هزار درجه را هم پشتیبانی میکند.

ترمومتر دیجیتالی مادون قرمز
ترمومتر دیجیتالی مادون قرمز

ترمومتر دیجیتال پرتابل

این محصولات در ظاهر شبیه به مولتی متر هستند که ممکن است دارای ورودی قابلیت اتصال به انواع ترموکوپلها و RTD باشند. این تیپ از محصولات متفاوت از مدل نصبی یا میزی میباشند و قابلیت حمل دارند و این اجازه را می دهند که در شرایط آزمایشگاهی یا در هر شرایطی که نیاز به اندازه گیری دما وجود دارد ، به راحتی با اتصال پراب دستگاه به سطح جسمی که دمای آن مورد نظر است را با دقت مناسب ، دما را اندازه گیری و در مدلهای پیشرفته امکان ثبت ماکزیمم و مینممم و مدلهایی که به صورت دیتا لاگر عرضه میشوند تعداد قابل توجهی از مقادیر اندازه گیری را میدهد .

ترمومتر دیجیتالی پرتابل
ترمومتر دیجیتالی پرتابل
ترمومتر دیجیتالی پرتابل
ترمومتر دیجیتالی پرتابل

 

 

با توجه به شرایط ، در این نوع ترمومتر ها می توان بسته به شرایط ، از پراب درخور موقعیت استفاده کرد. برای نمونه فرض کنید میخواهید از یک سطح متحرک دماسنجی کنید ، در اینصورت بهتر است از پراب غلطکی و در صورتی که از هوا یا سیال گازی دیگری اندازه گیری دما انجام میدهید از پراب مخصوص هوا استفاده کنید. شرایط دیگری هم مطرح هستند در انتخاب پراب ، مثلا دقت اندازه گیری دلخواه ، یا زمان عکس العمل و در نهایت رنج یا گستره دمایی.

ترمومتر عقربه ای

ترمومتر گازی

این محصولات را با نام ترمومتر دنباله دار هم میشناسند ، این محصولات نیز از همان قوانین ساده گازهای کامل پیروی میکنند و با توجه به افزایش فشار در اثر افزایش دما در حجم ثابت با اندازه گیری این فشار و

کالیبره آن بر حسب دما مقدار دما را می سنجند . به عبارت بهتر ، شاید بتوان گفت که دماسنج گازی به شکلی همان فشار سنج میباشد که تغییراتی در آن رخ داده است. از نکات مثبت این محصولات و برتری آنها در مقایسه با دماسنجهای بیمتال افزایش طول دنباله آن تا چند متر میباشد .

به عبارت دقیقتر ، دنباله این ترمومترها از یک لوله موئین درست شده که معمولا به کمک محافظ از محیط اطراف عایق میشوند و تنها قست حباب شکل انتهای آن حساس به دما بوده و به عنوان سنسور تجهیز در نظر گرفته میشود .در مدلهای جدیدتر ، دماسنج های گازی جهت خنثی نمودن خطای محیط در اثر افزایش طول دنباله از لوله موئینی به موزات لوله اصلی استفاده کرده و خطای محیط را به صورت عکس از مقدار دمای اصلی کم میکنند تا مقدار دقیق دما به دست آید.

ترمومتر گازی لوله مویی

ترموول

ترموول
ترموول

ترموول چیست؟

ترموول یا همان غلاف اکسترا (extra) یکی از اعضای حیاتی در اندازی گیری دما است. و اندازه گیری دما یکی از مهمترین بخش های بسیاری از صنایع امروزی است. این موضوع مخصوصا در صنایعی که در دماهای بالا فعالیت می کنند حیاتی است. زیرا اندازه گیری دما در درجات بالا به مراتب سخت تر و پیچیده تر بوده و از این رو نیاز به ابزار قوی تری می باشد. همچنین در دماهای بالا بروز خطا بسیار پرهزینه تر است و خسارات ناشی از عملکرد ضعیف و دقت پایین تاثیر مستقیم و مخربی روی کل سیستم وارد می کند.

اما ترموول دقیقا چیست؟ ترموول محافظی است که بر روی سنسور دما نصب می شود. این سنسور می تواند ترموکوپل یا انواع RTD باشد. همانطور که میدانید سنسور حرارتی هرچه بیشتر در ارتباط مستقیم با جریان و موادی که نیاز به اندازه گیری دارند باشد عملکرد دقیقتری خواهد داشت. اما در بعضی از شرایط (دماهای بالا، تغییر سریع و مداوم دما و …) سنسور نیاز به سپری محافظ داشته که بتواند به طور صحیح فعالیت کند. غلاف اکسترا نقش این سپر مدافع را ایفا می کند.

 

اتصال ترموول

غلاف اکسترا به صورت کلی به سه شیوه قابلیت نصب بر روی سنسور حرارتی را دارا هستند. در مواردی که فشار محیط بالا نباشد می توان به صورت رزوه ای آن را بر روی سنسور حرارتی نصب کرد. شیوه رزوه ای در واقع به صورت یک پیچ بر روی سنسور وصل می شود. این حالت به صورت روپیچ و توپیچ می تواند تولید شود. حالت دوم که در فشارهای بالا مورد استفاده قرار میگرد فلنچی است. نوع فلنچی در برابر خورندگی مقاومت بالایی دارد. حالت سوم در شرایطی است که فشار محیط بسیار بالا باشد. این حالت اتصال جوشی نام دارد. در این حالت ترموول بر روی دیواره جوش می خورد.

انواع ترموول

انواع ترموول

یکی از مزایای غلاف اکسترا این است که در شرایطی که در جای مد نظر ثابت می شود در صورت خرابی سنسور تنها قسمت داخلی تعویض می شود. این که به سهولت انجام می پذیرد و نیاز به نصب مجدد نیست.

 

جنس ترموول و انواع آن

با توجه به نیازهای کاری میتواند از مواد مختلفی تولید شود. به عنوان مثال چند نمونه پر استفاده را معرفی می کنیم:

  • کونیک (فشار)
  •  سیلیکون کارباید (خورندگی)
  • استیل ۳۱۶۱ تیتانیوم (ضد اسید)
  • سیمان ۴۸۴۱ (سایش و خورندگی
ساختمان ترموول

تفاوت ترموول با غلاف

شاید برای شما سوال پیش آمده باشد که پس فرق غلاف با ترموول چیست و آیا وقتی غلاف داریم اصلا احتیاجی به غلاف اکسترا وجود دارد ؟ این سوالی منطقی است. دلیل استفاده از هردو مشترک بوده و در انتها محافظت از سنسور است. تفاوت در میزان محافظت است. ترموول میزان محافظت به مراتب بالاتری نسبت به غلاف دارد. ترموول در واقع از غلاف نیز محافظت می کند. غلاف های ترموکوپل یا سنسورهای RTD در بسیاری از شرایط دچار خرابی می شوند. مثلا دمای محیط به سرعت تغییر کند باعث خرابی غلاف خواهد شد. غلاف همچنین در برابر شوک گرمایی محافظ خوبی نیست و در چنین شرایطی طول عمر بسیار پایینی خواهد داشت.

می توان اینطور تصور کرد که ترموول درواقع لایه دوم در حفاظت از سنسور حرارتی شما است. لایه ای که حتی از غلاف نیز در برابر شرایط نامساعد محافظت می کند.

 

برچسب ها
نمایش بیشتر

محمد صادقی

9سال سابقه کاری در نصب ،تعمیرات و نگهداری تجهیزات برق و ابزاردقیق

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

بستن