این مقاله، اولین مقاله از سلسله مقالات آموزش لوگو ۸ می‌باشد. سرفصل‌ها در این دوره به نحوی ارائه گردیده تا عزیزانی که هیچ آشنایی با اتوماسیون ندارند، نیز بتوانند در پایان دوره برنامه‌نویسی لوگو را به‌خوبی انجام دهند.
کلیه مطالب این دوره در قالب ویدیوهای فارسی و PDF و رایگان می‌باشد.
کل حجم ویدیوها در حدود ۱ گیگابایت می‌باشد. در صورت تمایل می‌توانید آموزش لوگو دوره مقدماتی و پیشرفته به همراه نرم‌افزار برنامه‌نویسی آن را از طریق لینک موجود در انتهای این مقاله سفارش دهید.
مبانی و مقدمات آموزش لوگو ۸ شامل ۸۰ دقیقه فیلم فارسی در قالب ۷ جلسه به شرح زیر می‌باشد:
- جایگاه مینی PLC در صنعت
- ساختمان PLC لوگو
- بررسی امکانات جدید در لوگو ۸
- آموزش نصب و سیم بندی لوگو
- معرفی سخت‌افزار لوگو
- دستورات برنامه‌نویسی
جلسه اول: جایگاه مینی پی ال سی در صنعت
در جلسه اول از دوره آموزش لوگو ۸ قصد داریم تا در ابتدا کمی Mini PLC ها، انواع آن ها و جایگاه آن ها را در صنعت برررسی نماییم.
در صنعت مینی پی ال سی های گوناگونی با اسامی مختلف تولید می شوند که با مقایسه کلی آنها در می یابیم که تقریبا همه آنها ساختمان یکسانی دارند و تنها تفاوت آنها در شکل ظاهری و نحوه برنامه ریزی آنهاست.(توجه نمایید که ساختار برنامه نویسی پی ال سی ها بسیار به یکدیگر شبیه هستند و نحوه انتقال برنامه نوشته به حافظه پی ال سی- پروگرم – در برندهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. در آینده نزدیک بیشتر در این باره صحبت می کنیم).
در جدول زیر نام تعدادی از سازندگان به همراه نام مینی پی ال سی تولیدی آنها را مشاهده می نمایید:
| شرکت سازنده | نام مینی پی ال سی |
| زیمنس (Siemens) | لوگو – LOGO! |
| OMRON | ZEN |
| میتسوبیشی (Mitsubishi) | آلفا – Alpha |
| مولر (Moeller) | Easy |
| اشنایدر (Schneider) | Zelio |
| Theben | Pharao |
| Array | SPR |
در کنار این برندهای خارجی، مینی پی ال سی ایرانی با نام اسمارت لوگو، چند سالی است که توسط مهندسین ایرانی ساخته و در بازار عرضه شده است.
از دیدگاه تقسیم بندی، مینی پی ال سی ها کوچکترین محصول سازندگان پی ال سی می باشد که با هدف کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری در تابلوهای برق تولید شدند. مزایای پی ال سی ها عبارتند از:
- کوچکتر شدن و کاهش حجم سیم کشی نسبت به تابلوهای کنتاکتوری
- تعمیر و نگهداری ساده تر( عیب یابی سریعتر)
- امکان تغییر پروسه کنترل با توجه به امکان تغییر برنامه
- کاهش سر و صدا در تابلو و خرابی کمتر با توجه به حذف کنتاکتور
- توانایی کنترل پروسه های کنترلی پیچیده تر
مینی پی ال سی ها با توجه به ابعاد کوچک آنها و عدم امکان گسترش سخت افزاری آنها (اضافه کردن امکانات جدید) معمولا در کنترل فرآیندها و سیستم های کوچک نظیر کنترل موتورخانه ها، کنترل چیلرها و سیستم های تهویه مطبوع،کنترل آسانسور، کنترل شرایط محیطی سالن های پرورش قارچ و طیور(مرغ و بلدرچین و …) یا بطور کلی سیستم های هوشمندسازی (BMS) کاربرد دارند.
جلسه دوم:ساختمان پی ال سی لوگو
Plc مخفف Programmable Logic Controller به معنای کنترل کننده های منطقی برنامه پذیر می باشد و بر مبنای مدار منطقی (صفر و یک) طراحی شده اند.
لوگو یک Mini PLC ساخت شرکت زیمنس بوده که از آن می توان در کنترل فرآیندهای کوچک استفاده نمود.
ساختمان لوگو:
در تصویر زیر بخش های مختلف یک سیستم اتوماسیون کوچک متشکل از یک LOGO! کامپکت و یک نمایشگر را ملاحظه می نمایید.
سخت افزار لوگو:
لوگو از بخش های سخت افزاری کمی به نسبت دیگر PLC ها تشکیل شده است و تنها شامل ماژول اصلی، کارت های افزایشی، ماژول تغذیه و قعات جانبی میگردد و به همین علت آن را در دسته مینی PLC ها قرار داده اند.
ماژول اصلی:
این بخش ترکیب پردازنده مرکزی و بخش ورودی ها و خروجی ها می باشد. پردازنده مرکزی که در اصل مغز سیستم بوده و وظیفه پردازش سیگنال های ورودی و کنترل خروجی ها را بر عهده دارد. لازم بذکر است که در برخی مدل ها، این بخش دارای صفحه نمایش و کلیدهای کنترلی نیز می باشد(کلید های کنترلی، کلید هایی روی پی ال سی می باشد که مهمترین کاربرد آنها، نوشتن برنامه داخل پی ال سی می باشد). ورودی ها داده های مورد نیاز را از دنیای بیرون گرفته و به CPU ارسال می کنند، CPU نیز پس از پردازش این اطلاعات، تصمیم های مورد نیاز را اتخاذ و از طریق خروجی ها به دنیای خارج ارسال می نماید. در حالت کلی دو نوع ورودی و خروجی، آنالوگ و دیجیتال وجود دارد، همچنین خروجی ها در دو مدل رله ای یا ترانزیستوری تولید می گردند.
امکانات لوگوهای دارای صفحه نمایش:
- قابلیت نمایش ورودی ها، خروجی ها و تست برنامه
- امکان برنامه ریزی لوگو با استفاده از کلیدهای موجود بر روی آن
- استفاده از کلید ها به عنوان ورودی
- در مقابل، مدل هایی که فاقد صفحه نمایش هستند، ابعاد کوچکتر و قیمت ارزانتری داشته و برنامه ریزی آنها توسط رایانه یا کارت حافظه انجام می گیرد.
توجه: با توجه به عدم امکان تعویض بخش ورودی ها و خروجی ها در ماژول اصلی، تمهیدات لازم جهت حفاظت از این قسمت ها انجام گیرد. استفاده از رله، دیود، فیوز و دیگر تجهیزات حفاظتی یاایزولاتور ها می تواند علاوه بر افزایش طول عمر PLC باعث راحتی و کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری گردد.
پینوشت: سیگنال دیجیتال در توصیف ساده به شکل صفر و یک می باشد ( صفر، همان صفر تغذیه و یک، یک دیجیتال است که می تواند ۵ ولت، ۱۲ یا ۲۴ ولت باشد) که شامل تجهیزاتی است که به صورت بلی و نه ( دو وضعیتی) کار می کنند مانند میکرو سویچ ها، رله ها، کلید ها (Push button).
آنالوگ سیگنال چند وضعیتی است، مانند سنسورهایی که خروجی آنها جریان ۴ تا ۲۰ میلی آمپر است ( یعنی خروجی این سنسور می تواند هریک از جریان های مابین ۴ تا ۲۰ یعنی ۴، ۴٫۲ ، ۵٫۶، ۱۰ ، ۱۲٫۷ و …. تا ۲۰ باشد). در سیگنال آنالوگ بین حداقل و حداکثر یک پیوستگی وجود دارد ولی در سیگنال دیجیتال تغییر وضعیت از ۰% به ۱۰۰% است و بالعکس.
در نمودار های زیر شکل موج سیگنال های آنالوگ و دیجیتال را ملاحظه می فرمایید:
در هنگام خرید کارت های آنالوگ، با مفهومی روبرو می شوید بنام “دقت” یا “نرخ نمونه برداری” که بر حسب تعداد بیت مطرح می شود.
بعنوان مثال ممکن است فروشنده بگوید این مدل دقت آن ۸ بیت است و آن مدل ۱۰ بیت.
همانطور که عنوان گردید، پی ال سی ها به صورت مدارهای منطقی صفر و یک کار می کنند و ولتاژی مانند ۲٫۴ ولت که نه صفر است و نه یک، برای آنها بی معنی است.
برای اینکه بتوان مقادیر آنالوگ را نیز توسط پی ال سی قرائت نمود، نیاز به واحدی بنام مبدل آنالوگ به دیجیتال است.
وظیفه این واحد نمونه برداری متوالی از سیگنال آنالوگ و تبدیل آن به اعداد دیجیتال است. یعنی در دقت ۸ بیت، به تعداد ۲ به توان ۸ بار (۲۵۶ بار) در واحد زمان از سیگنال نمونه برداری و تبدیل به اعداد ۰ تا ۲۵۶ می شود.
در دقت ۱۰ بیت نیز، به تعداد ۲ به توان ۱۰ یعنی ۱۰۲۴ بار نمونه برداری شده و سیگنال آنالوگ تبدیل به اعداد ۰ تا ۱۰۲۴ می شود.( مشاهده می فرمایید که افزایش دوبیت دقت، باعث افزایش نزدیک به ۴ برابری دقت تبدیل شده است. دقت کارت ۱۶ بیت، ۶۴ برابر کارت ۱۰ بیتی است!!!!)
کارت های افزایشی (Expansion Card)
در برخی از مدل های لوگو، امکان افزایش تعداد ورودی ها و خروجی ها یا اضافه کردن کارت شبکه با استفاده از کارت های افزایشی – اکسپنشن (Expansion) وجود دارد.
- کارت های افزایشی دیجیتال در دو مدل ۴ ورودی/ ۴ خروجی و مدل ۸ ورودی/۸ خروجی تولید می شوند.
- کارت های افزایشی آنالوگ در دو دسته کلی با تغذیه ۱۲/۲۴VDC و ۲۴VDC تولید می گردند، که هر کدام دارای ۲ ورودی یا خروجی آنالوگ هستند.
کارت های آنالوگ سیگنال های ۰ تا ۱۰ ولت، ۰ تا ۲۰ میلی آمپر و ۴ تا ۲۰ میلی آمپر یا سنسور دمای PT100 را به عنوان ورودی می پذیرند.
در خروجی نیز کارت های آنالوگ ولتاژ ۰-۱۰ ولت تولید می کنند.
ماژول تغذیه :
این بخش وظیفه تامین تغذیه بخش های مختلف لوگو را برعهده دارد. تغذیه لوگوها بسته به مدل می تواند ۱۲VDC ، ۲۴VCD/AC یا ۱۱۵ … ۲۴۰ VAC باشد.
قطعات جانبی:
PLC های لوگو مانند هر تجهیز دیگری شامل تعدادی قطعات جانبی می شود که بسته به خانواده و نوع استفاده در سیستم متفاوت می باشد.
کارت حافظه:
کارت های حافظه در LOGO! در نوع تولید میگردد که رنگ بدنه آنها معرف کارکرد آنها می باشد.
- کارت حافظه زرد رنگ: قابلیت خواندن/نوشتن و حفظ برنامه در هنگام قطع شدن برق
- کارت حافظه قرمز رنگ: تنها قابلیت خواندن برنامه و حفظ برنامه در هنگام قطع شدن برق
کابل ارتباطی:
جهت برنامه ریزی لوگو، نیاز به یک کابل رابط می باشد، این کابل به پورت سریال رایانه متصل می شود که البته از طریق مبدل های سریال به USB می توان به پورت سریال متصل نمود.
هم اکنون کابل رابط USB نیز در بازار یافت می شود. در مدل های جدید لوگو مانند لوگو۸، از کابل شبکه (LAN) برای ارتباط با لوگو استفاده می شود.
انتخاب لوگو مناسب برای پروژه:
هر یک از بخش های مختلف لوگو، که در بالا معرفی گردید، می تواند یک پارامتر انتخابی برای شما باشد.
تعداد ورودی ها و نوع آنها در پروژه ( شامل میکرو سویچها، کلیدها، سنسورها و …..) و تعداد خروجی ها ( شیرهای برقی و ولوها، موتورها و …) تعیین کننده تعداد ورودی ها و خروجی ها هستند.
همچنین نوع و ولتاژ تغذیه در دسترس داخل تابلو، تعیین کننده بخش تغذیه پی ال سی شما می باشد و در نهایت نیاز به امکانات جانبی، نظیر امکان شبکه شدن یا تمایل شما به نوع برنامه نویسی ( از طریق کلیدها روی لوگو، یا برنامه نویسی داخل یارانه) تعیین کننده بخش های دیگر می باشد.
توجه: در انتخاب تعداد ورودی هاو خروجی همیشه تلاش نمایید، که یک مدل بالاتر با تعداد ورودی و خروجی بیشتر نسبت به نیاز فعلی انتخاب نمایید.
جلسه سوم: بررسی امکانات لوگو ۸
زیمنس با هوشمندی بالای خود بار دیگر توانست محصولی منطبق بر نیاز های روز مشتری خود تولید نماید لوگو ۸ خوش دست، زیبا و کوچک با صفحه نمایش جدید، امکان اتصال به شبکه اترنت را نیز داراست.
همچنین اپلیکیشن وب سرور لوگو زیمنس همه چیز را بسیار ساده کرده است.
یکی دیگر از ویژگی های این نسل جدید امکان ارتباط با شبکه موبایل و همچنین ماژولی جهت پیاده سازی پروژه های هوشمند سازی می باشد، که در میان مینی PLC ها یک نوآوری محسوب می گردد.
لوگو به علت کوچکی، نصب راحت، سیم کشی کم و برنامه نویسی ساده مدت ها به عنوان ماژول هوشمند منطقی برای اجرای پروژه های اتوماسیون کوچک شناخته شده است.
امکانات جدید در نرم افزار LOGO! Soft Comfort
سال هاست که لوگو سافت کامفورت، ساده ترین و سریع ترین نرم افزار جهت ایجاد برنامه، شبیه سازی پروژه، و سند سازی به شمار می رود.
بلوک های توابع استاندارد بوده و برنامه نویسی را ساده تر می کنند.
طراحی کاربر دوستانه نرم افزار هنوز هم در بازار بی رقیب بوده و یکی از اصلی ترین علل استفاده از لوگو در میلیون ها مشتری می باشد که در نسخه جدید بهتر نیز شده است.
امکانات و توابع اتصال به شبکه، آرایش خودکار ارتباط با نمایش در تصویر شبکه، توانایی باز کردن سه برنامه در یک زمان و استفاده از قابلیت کشیدن و رها کردن (Drag & Drop) برای انتقال راحت سیگنال از یک برنامه به دیگری، تنها چند مورد از امکانات متعدد و جدید LOGO! Soft Comfort 8 می باشد.
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.